XÔI XÉO !
Xôi xéo có xuất xứ từ bao giờ thì Lão cũng không biết nữa. Nhưng từ thời chiến tranh chống Mỹ đến thời bao cấp, món xôi xéo đã là món ăn ngon của người dân Hà Thành. Tuy chỉ là xôi thôi nhưng nó rất đặc biệt và cũng đã được gọi là món ăn xa xỈ vào thời đó rồi. Vì thường người ta ăn xôi đỗ đen hoặc đỗ xanh, hay xôi lạc là phổ thông vì nó rẻ hơn, chứ ăn xôi xéo đã là sang hơn rồi . Nhớ hồi còn bé Lão đã thích ăn xôi xéo, thời đó một hai hào một bát mì không người lái của mậu dịch quốc doanh bán chỉ có nước với mấy sợi mì và mấy cọng hành lá, chút mì chính thôi, nhưng không phải ai cũng có điều kiện ăn. Xôi xéo cũng vậy; Lúc đó cũng phải hai đến ba hào người ta mới bán, ăn chất lượng hơn bát mì kia nhiều.
Nói về xôi xéo , khi ta ăn nó, ta sẽ cảm nhận được mùi vị của quê hương ở trong nó , ta cảm thấy như có đủ hết những hương vị đặc sản vùng quê chiêm trũng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, từ hạt gạo nếp thơm nức dẻo mềm, đến những lát đỗ xanh được bào mỏng tan đều trong lưỡi tạo nên hương thơm và vị bùi ngầy ngậy thật mê hoặc, nó còn quyện bởi vị béo của nước mỡ và hành phi vừa lửa nữa . Sau hết là vị thơm man mắt và quyến rũ của lá sen tươi , tất cả tạo nên một hương vị thật tuyệt vời khi ta từ từ thưởng thức nó. Vừa ăn , ta vừa có cảm giác hòa quyện cùng quê hương , với đất trời. Và cũng bởi vậy mà từ ấu thơ Lão đã bị món xôi xéo làm mê hoặc, Lão ăn không biết chán và có thể ngày nào ăn cũng được.
Nói về cách làm xôi xéo thì cũng dung dị nhưng cầu kì khi ta thưởng thứ nó vậy. Gạo nếp mới ngon được ngâm trước phải năm bẩy tiếng, cho hạt gạo ngậm nước đều và nở , lúc đó mới vớt ra để cho ráo nước, nếu muốn cho bắt mắt ta rưới chút nước nghệ giã trộn đều với gạo, cho thêm rúm muối xóc đều rồi cho vào chõ đồ lên , bao giờ thấy hạt gạo nở và trong dẻo đều là được. Còn đỗ xanh đã xát bỏ vỏ, cũng cho vào ngâm mấy tiếng cho đến khi nở đều rồi vớt ra để cho ráo nước, cho mấy hạt muối trộn đều , tuy là có mầu vàng rồi, nhưng để cho bắt mắt người ta vẫn cho thêm chút nước nghệ . Khi cho vào chõ đồ lên đến lúc ta lấy đỗ cho lên tay bóp tơi và nhuyễn là được . Khi bỏ đỗ ra nếu có cối thì cho vào giã cho thật nhuyễn rồi nắm chặt thành từng nắm to hơn nắm tay một. Đến khâu làm hành khô. Hành là những củ hành khô đều không bị hư , ta bóc vỏ và thái lát tương đối chứ đừng mỏng quá, Ta cho vào phi với dầu ăn ( Ngày xưa dùng mỡ lợn , hoặc cầu kì hơn thì dùng mỡ gà nó mới thật ngon ) Khi phi hành sao cho đến mầu vàng hơi sẫm một chút là được, ta đổ ra rổ cho ráo dầu. cái dầu đó để dùng vào lúc ăn ta rưới nó vào xôi mới đúng vị.
Khi ta đã chuẩn bị có đủ những thứ cần thiết cho món xôi xéo rồi. thì bắt đầu tiến hành cho nó ra một bát xôi xéo đúng nghĩa. ta dùng đũa xới thật tơi chỗ xôi định cho vào bát , sau đó xới lên bát , rồi lấy nắm đỗ xanh dùng dao thái thật mỏng phủ lên trên bát xôi, rồi nhúm một nhúm hành phi vàng đặt lên trên, lấy thìa múc chút nước mỡ rưới đều lên trên . Vậy là ta đã được một món xôi xéo tuyệt ngon, muốn tuyệt vời hơn nữa thì món xôi xéo đó được xới lên trên miếng lá sen mới hái thì không còn gì bằng nữa.
Ngày nay xôi xéo cũng được bán ở rất nhiều nơi , có những cửa hàng to và hoành tráng, ở những nơi đó , xôi xéo bị biến tướng, xôi cũng không được chăm chút đồ cho tơi dẻo và thường là bết vào nhau,hoặc nấu cứng quá lại còn cho thêm ruốc thịt , hay thịt gà xé, giò chả với lạp xườn. Cho những thứ đó ăn với xôi xéo nhìn thì bắt mắt sành điệu thật đấy, nhưng làm hỏng cái văn hóa , làm hỏng cái hương vị vốn rất đặc biệt của nó. Nếu muốn ăn thì các Bạn chịu khó tìm những người bán nơi góc phố đã lâu năm may ra có được như ý. Mong các Bạn sau khi đọc bài này, hãy tự làm lấy , nếu chưa có điều kiện thì ra hàng ăn thử nhé.
Xôi xéo có xuất xứ từ bao giờ thì Lão cũng không biết nữa. Nhưng từ thời chiến tranh chống Mỹ đến thời bao cấp, món xôi xéo đã là món ăn ngon của người dân Hà Thành. Tuy chỉ là xôi thôi nhưng nó rất đặc biệt và cũng đã được gọi là món ăn xa xỈ vào thời đó rồi. Vì thường người ta ăn xôi đỗ đen hoặc đỗ xanh, hay xôi lạc là phổ thông vì nó rẻ hơn, chứ ăn xôi xéo đã là sang hơn rồi . Nhớ hồi còn bé Lão đã thích ăn xôi xéo, thời đó một hai hào một bát mì không người lái của mậu dịch quốc doanh bán chỉ có nước với mấy sợi mì và mấy cọng hành lá, chút mì chính thôi, nhưng không phải ai cũng có điều kiện ăn. Xôi xéo cũng vậy; Lúc đó cũng phải hai đến ba hào người ta mới bán, ăn chất lượng hơn bát mì kia nhiều.
Nói về xôi xéo , khi ta ăn nó, ta sẽ cảm nhận được mùi vị của quê hương ở trong nó , ta cảm thấy như có đủ hết những hương vị đặc sản vùng quê chiêm trũng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, từ hạt gạo nếp thơm nức dẻo mềm, đến những lát đỗ xanh được bào mỏng tan đều trong lưỡi tạo nên hương thơm và vị bùi ngầy ngậy thật mê hoặc, nó còn quyện bởi vị béo của nước mỡ và hành phi vừa lửa nữa . Sau hết là vị thơm man mắt và quyến rũ của lá sen tươi , tất cả tạo nên một hương vị thật tuyệt vời khi ta từ từ thưởng thức nó. Vừa ăn , ta vừa có cảm giác hòa quyện cùng quê hương , với đất trời. Và cũng bởi vậy mà từ ấu thơ Lão đã bị món xôi xéo làm mê hoặc, Lão ăn không biết chán và có thể ngày nào ăn cũng được.
Nói về cách làm xôi xéo thì cũng dung dị nhưng cầu kì khi ta thưởng thứ nó vậy. Gạo nếp mới ngon được ngâm trước phải năm bẩy tiếng, cho hạt gạo ngậm nước đều và nở , lúc đó mới vớt ra để cho ráo nước, nếu muốn cho bắt mắt ta rưới chút nước nghệ giã trộn đều với gạo, cho thêm rúm muối xóc đều rồi cho vào chõ đồ lên , bao giờ thấy hạt gạo nở và trong dẻo đều là được. Còn đỗ xanh đã xát bỏ vỏ, cũng cho vào ngâm mấy tiếng cho đến khi nở đều rồi vớt ra để cho ráo nước, cho mấy hạt muối trộn đều , tuy là có mầu vàng rồi, nhưng để cho bắt mắt người ta vẫn cho thêm chút nước nghệ . Khi cho vào chõ đồ lên đến lúc ta lấy đỗ cho lên tay bóp tơi và nhuyễn là được . Khi bỏ đỗ ra nếu có cối thì cho vào giã cho thật nhuyễn rồi nắm chặt thành từng nắm to hơn nắm tay một. Đến khâu làm hành khô. Hành là những củ hành khô đều không bị hư , ta bóc vỏ và thái lát tương đối chứ đừng mỏng quá, Ta cho vào phi với dầu ăn ( Ngày xưa dùng mỡ lợn , hoặc cầu kì hơn thì dùng mỡ gà nó mới thật ngon ) Khi phi hành sao cho đến mầu vàng hơi sẫm một chút là được, ta đổ ra rổ cho ráo dầu. cái dầu đó để dùng vào lúc ăn ta rưới nó vào xôi mới đúng vị.
Khi ta đã chuẩn bị có đủ những thứ cần thiết cho món xôi xéo rồi. thì bắt đầu tiến hành cho nó ra một bát xôi xéo đúng nghĩa. ta dùng đũa xới thật tơi chỗ xôi định cho vào bát , sau đó xới lên bát , rồi lấy nắm đỗ xanh dùng dao thái thật mỏng phủ lên trên bát xôi, rồi nhúm một nhúm hành phi vàng đặt lên trên, lấy thìa múc chút nước mỡ rưới đều lên trên . Vậy là ta đã được một món xôi xéo tuyệt ngon, muốn tuyệt vời hơn nữa thì món xôi xéo đó được xới lên trên miếng lá sen mới hái thì không còn gì bằng nữa.
Ngày nay xôi xéo cũng được bán ở rất nhiều nơi , có những cửa hàng to và hoành tráng, ở những nơi đó , xôi xéo bị biến tướng, xôi cũng không được chăm chút đồ cho tơi dẻo và thường là bết vào nhau,hoặc nấu cứng quá lại còn cho thêm ruốc thịt , hay thịt gà xé, giò chả với lạp xườn. Cho những thứ đó ăn với xôi xéo nhìn thì bắt mắt sành điệu thật đấy, nhưng làm hỏng cái văn hóa , làm hỏng cái hương vị vốn rất đặc biệt của nó. Nếu muốn ăn thì các Bạn chịu khó tìm những người bán nơi góc phố đã lâu năm may ra có được như ý. Mong các Bạn sau khi đọc bài này, hãy tự làm lấy , nếu chưa có điều kiện thì ra hàng ăn thử nhé.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét